Het is nog vrij fris maar gelukkig droog en wind mee. Via Nieuw-Amsterdam fietsen we het veengebied in. Het Bargerveen ligt er prachtig bij dankzij de nieuwe fietspaden en de bloeiende heidevelden. We maken een stop bij "De Bult", een uitzichtheuveltje die zelfs bereikbaar is per fiets. We fietsen verder zuidoostwaarts en steken bij Twist de grens over. Via wat saaie drukkere wegen naar het dal van de Ems, waar we de Ems fietsroute oppikken langs het Dortmund-Ems Kanal. De fietsroute volgt niet continu het jaagpad langs het kanaal, maar maakt af en toe een omweggetje via kleine boerenlandweggetjes of door het bos wat voor de nodige afwisseling zorgt. In Lingen maken we nog een klein lusje door het centrum. Het oogt kleiner en minder druk dan ik me kan herinneren van vroeger toen we met pa en ma er boodschappen gingen doen. We fietsen verder langs het kanaal zuidwaarts. Luddo heeft wat last van zijn maag dus we maken wat meer pauzes, oa een Thee mit Kuchen (Appelkruimelgebak) stop bij een door vele fietsers bezochte Querdels Hofcafé in Gleesen. De Emsroute is een populaire fietsroute, overwegend senioren op E-bikes. In de buurt van Rheine wordt het jaagpad wat saaier en eentoniger, maar we zijn al vlakbij het Teutoburger Wald. De hoogtes vallen nog erg mee en de weggetjes niet veel steiler dan pakweg die van de Utrechtse heuvelrug.
Tegen zessen bereiken we de campingplatz Dörenther Klippen van Ibbenbüren aan de voet van de gelijknamige rotsformaties. Voor €24 zetten we de tenten op een vrij zanderig en hobbelig terreintje in het bos. De voorzieningen vallen verder niet tegen, overdekte picknicktafels, schoon sanitair, wifi en gelukkig geen munt-douches. We hebben geen zin om te koken want er is een prima restaurant gespecialiseerd in de Schwabische keuken. Ik bestel een normale Schnitzel maar die is al enorm groot en in tweevoud, hoe groot zal de XL dan wel niet zijn? Luddo's Hänchenbrustfilet is van normalere grootte. Na de maaltijd is het al weer donker, douchen en dan naar bed (en in de tent nog even dit verslag typen). Ik heb ook wat fotos geupload maar de verbinding is traag en 4g slecht bereik. Morgen proberen we de Hermannsweg over de heuvelrug te befietsen richting Tecklenburg.
We beginnen 's ochtends om negen uur met de klim naar de Dörenther klippen. Heuse zandsteenrotsformaties gelegen op een steenworpafstand van de Nederlandse grens. Het voetpad van de Hermannsweg begint direct achter de camping. Er hangen overal bordjes met verboden te mtb-en en te fietsen maar die schijnen opgehangen te zijn door de campingbaas zelf en niet rechtsgeldig. Van fietsen komt het echter niet want het zandpad is veel te steil. Na ongeveer een kilometer lopen stallen we de fietsen bij de Almhütte en klauteren naar de rotsen van “das Hockendes Weib”, waar we een mooi uitzicht hebben op de omgeving. We lopen terug naar de fietsen en vervolgen nu fietsend de Hermannsweg die over de kam loopt en beter begaanbaar is. Gelukkig zijn Luddo's maagproblemen opgelost, waarschijnlijke oorzaak de multivruchtensap van AH?
Vanaf de Hermannsweg hebben we mooie uitzichten naar beide kanten. Na 3km passeren we de Königstein, waar een mooi uitzicht is op het heuvelachtige achterland rond Ibbenbüren en de kerncentrale van Lingen. Een paar kilometer verder dalen we weer af naar Brochterbeck en via een mooi asfaltweggetje aan de voet van de heuvelrug fietsen we richting Tecklenburg. Vanaf het vervallen stationnetje volgt een korte maar pittige klim (10-12%) naar dit toeristische stadje met veel vakwerkhuisjes. We doen wat inkopen bij de bakker en supermarkt en dalen weer steil af op weg naar Lengerich. Via een steil asfaltweggetje klimmen we naar de Kleeberg waar we een mooi uitzicht hebben op Münsterland en het azuurblauwe water in de Canyon van Lengerich, een voormalige steengroeve. Het wordt steeds zonniger en mooier weer. Vanaf de Kleeberg blijven we de kam van het Teuroburgerwoud volgen over de gravelwegen van de Hermannsweg, die eigenlijk prima te befietsen is. Na Lengerich volgen we de K30, een erg mooi asfaltweggetje heuvelop/heuvelaf parallel aan de Hermannsweg tot Bad Iburg, waar we lunchen we in een parkje. Na Bad Iburg volgt een smal verkeersarm bosweggetje door het Teutoburgerwoud tot Dissen. De omgeving is hier Ardennenachtig en erg mooi. In Dissen is het al weer tijd om een camping op te zoeken, dus we stippelen een wat kortere route uit naar de camping in Bielefeld. Deze is vlakker dan de oorspronkelijk geplande route door het Teutoburgerwoud, maar voert veelal door bebouwing langs drukke wegen dwars door Halle. Om de drukke Bundesstrasse B-68 te vermijden, volgen we de fietsroutes die zo'n beetje parallel aan het spoorlijntje lopen en om 17 uur bereiken we de erg grote stadscamping van Bielefeld.
Vanochtend betalen we de camping (€24) en fietsen dwars door de voorsteden van Bielefeld. Pas na ruim 20 km bereiken we de rand van de bebouwde kom en fietsen we via rustige boswegen verder, opnieuw via de Hermannsweg. Eerste doel is het Hermannsdenkmal bij Detmold, een stevige klim van 3 km met percentages tot 11% naar de top van de Grotenburg (386 m). Bovenop de heuvel prijkt een enorm standbeeld van de Germaan Hermann met een zwaard. Het standbeeld van ruim 53 meter verwijst naar de Slag bij het Teutoburgerwoud en het verhaal van Hermann, een der eerste grondleggers van een verenigd Germaans rijk.
Na een steile afdaling fietsen we verder heuvelop/heuvelaf naar een volgende highlight, Die Externsteine, zo'n 10km verderop. Dit is een imposante groep solitaire rotspartijen zoals in de Sachsische Schweiz, mooi maar erg druk met grote groepen schoolkinderen. We fietsen verder oostwaarts. Na Leopoldstal is het vrijwel vlak en met wind in de rug schieten we aardig op door het glooiiende landschap via de R1-fietsroute over kleine geasfalteerde weggetjes. Na een 10 km lange afdaling bereiken we het fraaie stadje Höxter in dal van de Weser, waar we de tenten pal aan de rivier opzetten op de grote Wesercamping.
We verlaten de camping via het fietspad dat dwars door de camping loop en blijven aan de oostoever van de Weser. We volgen continu de bewegwijzerde fietsroute van de Weserroute (R4). 's Ochtends is het nog bewolkt en fris, maar naarmate de dag vordert wordt het zonniger en warmer, prima fietsweer dus. Bij Bad Karlshafen verlaten we het dal van de Weser en volgen we de Diemel. Het fietspad loopt hier over een oud spoortracé en door de donkere Carlsbahn tunnel. We pakken de zaklampjes maar zodra we de tunnel infietsen springt automatisch de verlichting aan. Na Hofgeisnar verlaten we het dal en klimmen geleidelijk steeds hoger. Het doel is het Bergpark Wilhelmshöhe bij Kassel, gelegen op de Hüttenberg van ruim 550m. De klim begint in Weimar, loopt een klein stukje over een drukke verkeersweg en later volgen grindwegen door het bos. Erg steil wordt het gelukkig niet. Bovenop de col bereiken we het Bergpark waar een groot monument van Hercules domineert, met prachtige vergezichten over de stad Kassel. Het bergpark is immens groot, met onderaan de berg het Schloss Wilhelmshöhe. Via een beroerde asfaltweg vol gaten dalen we af naar de stad en na een lange rit door Kassel bereiken we om half zes de stadscamping aan de oevers van de Fulda. De prijs valt erg mee, €13, de sanitaire units zijn weliswaar in tijdelijke portacabins maar het kan ermee door. Het is nog mooi zonnig weer dus kunnen we weer een wasje doen.
Mooi zonnig weer maar niet al te warm. Vannacht heeft het licht geregend. We hoeven niet meer door de stad te fietsen want als we de Fulda oversteken zijn we meteen de stad uit. We volgen nu de Herkules-Warburg fietsroute tussen Kassel en Eisenach. Kleine weggetjes, meestal verhard, door een glooiend landschap en wind mee dus we maken veel kilometers. Af en toe een leuk stadje met vakwerkhuizen, weinig hoogtepunten vandaag. Na Hessisch Lichtenau fietsen we door Thüringen, een deelstaat in de voormalige DDR. De rit gaat wat op en af. Eisenach heeft een mooi plein met Rathaus. We fietsen langs het Bachhaus, het geboortehuis van J.S. Bach, het stadje uit.
Vanuit Eisenach klimt de weg door het Thüringer Wald naar de top van de Hohe Sonne (434m), een klim van 5 km en gemiddeld 4% over een drukke weg, af en toe steile passages van 10%. Op de top kruist de weg de Rennsteig, een onverharde MTB route die over de bergkam loopt. Voor een bezoek aan de Drachenschlucht is het al wat laat, maar we hebben wel een mooi zicht op het Slot van de Wartburg. We dalen aan de andere kant van de Hohe Sonne naar Wilhelmsthal en zetten de tenten op bij het Campingpark Eisenach dat midden in het bos aan het meertje van Altenberger See ligt. Een lekker rustige camping met prima voorzieningen zonder het verkeerslawaai van de Autobahnen zoals op alle vorige campings het geval was.
Het is 's ochtends behoorlijk fris (7C) als we opstaan. De ochtendzon zorgt voor sfeervolle nevelslierten boven de Altenberger See. We klimmen gelijk van de camping naar de bergkam waar de Rennsteig loopt, een wandel- en fietsroute. Het onverharde grindpad van de Rennsteig blijkt goed te doen en er zijn tal van voorzieningen als picknickplaatsen, schuilhutten en routebordjes langs het pad. Na een stukje over de Rennsteig te hebben gefietst, dalen we weer af over een asfaltweg tot Brodderode om inkopen te doen bij de bakker en de Edeka supermarkt. Brodderode is een wintersportplaatsje met grote springskischans boven het dorp. We fietsen verder parallel aan de bergrug, nu over drukkere L-wegen (lokaal) met veel vrachtverkeer via Floh-Seligenthal tot Steinbach Hallenberg. Hier willen we weer naar de Rennsteig om de drukke wegen weer te vermijden maar de weg naar Oberhof blijkt te zijn afgesloten, de bekende Umleitungen. We zoeken een alternatieve route en kampeermogelijkheid en dalen af via Viernau tot Schwarza waar we eindelijk de drukke wegen kunnen verlaten en via de fietspaden van de Haseltalroute de Werra Radweg bereiken. Het is tijd om een camping te zoeken. In Meiningen blijkt er een te liggen naast een zwembad. Vlak voor de camping moeten we nog wel eerst een zeer steile helling van 15% overwinnen. De camping blijkt vol en de receptie dicht, maar een toegangspas kunnen we bij het zwembad halen en voor tenten is er gelukkig nog wel plaats op het kleine tentenveldje. De voorzieningen zijn verder prima, het is zelfs een erg luxe camping en de prijs valt mee (€21).
's Ochtends bij het afrekenen vraagt de campingbeheerder of we op weg zijn naar Praag, zoals de meeste Nederlandse fietsers. Helaas fietsen we niet richting Tsjechië maar weer terug. De vorige dag viel het landschap namelijk wat tegen, de Rennsteig is een saai pad door het bos en de overige wegen te druk, zelfs de lokale wegen. Fietspaden en fietsroutes parallel aan de Rennsteig zijn er nauwelijks. De geplande route door het Thüringerwald richting Tsjechië wordt in de prullenbak gegooid, gezien de tijd en de verwachte slechte weersvoorspellingen is het geen haalbare kaart meer. Wat nu? Na een blik op de kaart is het plan weer naar het westen te fietsen, eerst richting Rhön, Fulda en daarna wellicht het Sauerland en dan verder richting Nederland ipv een lange treinreis vanuit Nürnberg in Beieren.
Het weer vandaag blijft echter goed, half tot zwaar bewolkt en wat frisjes maar nog prima te doen. Na een bezoek aan het aardige centrum van Meiningen fietsen we zuidwaarts richting Mellrichstadt over de Sülzetal fietsroute. Op de Buchenkopf passeren we de grens Thüringen-Bayern waar nog wachtstorens van de DDR staan. De fietsroute maakt deel uit van een Europese fietsroute langs het IJzeren Gordijn. Na het saaie fietspad langs een drukke weg naar Bad Neustadt veel Umleitungen richting Bischofsheim, maar daardoor komen we op mooiere landweggetjes ipv het saaie fietspad. In Bischofsheim doen we inkopen en beginnen aan de klim naar de Holzkopf, een berg van ruim 800m in de Rhön. De klim is niet lang en ook niet al te steil 5-10% met bovenop mooie vergezichten. Na een snelle afdaling zoeken we de camping op in Wüstensachsen. Wel iets duurder (€26) maar ook veel goede voorzieningen en eindelijk wifi (mijn 4g internet krijg ik niet aan de praat). De campingbazin komt zelfs met stoeltjes aanzetten om bij de tent te zitten. Morgen wordt slechter weer voorspeld dus dat wordt een korte rit en een hotel vrezen we.
Vanaf de camping dalen we af naar Hilders waar we de Milseburgradweg oppikken die ons naar Fulda leidt. Een geasfalteerd fietspad over een oud spoorlijntje met halverwege de 40km lange rit een (verlichte) Milsebergtunnel. De eerste helft gaat zeer gematigd percentage (1-2%) omhoog, en aan de andere kant van de tunnel dalen we af naar Fulda. We kunnen flink vaart maken, af en toe afgeremd door de hekjes waar het fietspad de weg kruist. Na een kort bezoekje aan de Altstadt van Fulda fietsen we via de R-2 (Flüssetour Radweg) de stad weer uit. Deze R2 loopt van Beieren helemaal tot het Sauerland in Nordrhein-Westfalen. Het is zondag, dus niet zo druk op de wegen. Het weer valt ook mee, bewolkt met af en toe een zonnetje en droog. De R2 is vrij saai, eerst via een fietspad langs de snelweg daarna door glooiende velden à la Zuid-Limburg tot Bad Salzschlirf waar we een broodje eten in het park van deze mondaine badplaats. Vervolgens heuvelop naar Lauterbach, een druk stadje met veel vakwerkhuisjes. In het fraaie stadje Alsfeld begint het wat te druppelen maar de regen zet niet door. We fietsen nog zo'n km of 10 verder via kleine weggetjes tot Heimertshausen, waar we de tenten op de plaatselijke Naturcamping opslaan (€20). Een basic camping, zonder wifi, slecht mobiel bereik en geen oplaadpunten in het verouderde sanitaire gebouw. Het is hier nog primitiever dan in Brazilië, volgens de campingbaas. Het tentveld is echter zeer groot en de voorzieningen zijn schoon. Pas 's avonds begint het te regenen, onder de dennenbomen is het nog droog zodat we een droog plekje hebben om te koken en 's nachts regent het flink door.
De volgende ochtend is het gelukkig weer droog maar wel fris. We vervolgen de R2 route langs de Ohm en verderop de Lahn rivier. De fietsroute loopt parallel aan de drukke B-62 en het landschap wat saai. We fietsen wat om via Stadtallendorf maar dat blijkt een lelijke industiestad. De rit gaat zeer gelijkmatig heuvelop en we hebben wat tegenwind. De Lahn fietsroute is vrij druk, de meeste fietsers zijn ouderen op E-bikes die de andere kant op fietsen, hellingaf en wind mee. Via Kirchain, Cölbe en Biedenkopf eindigen we de tocht in Bad Laasphe aan de rand van het Sauerland waar we op de kleine campingplatz Laasphetal voor €20 een eigen veldje krijgen met gemakken: privé douche/wc hok en (speciaal gereserveerd voor fietsers) een overdekte picknickplaats met tafels en stoelen!
Di 10/9 Bad Laasphe – Kalberschnacke (Drolshagen) 86km 1003hm
Vanochtend is het zonnig maar erg fris, veel condens op de tenten. De eerste klim vanuit Rüppershausen richting Erndtebrück over de K-33 is 3km lang, kaarsrecht en steil, tot 10%. De weg is niet al te druk mede vanwege de Umleitungen. We zitten nu in Sauerlands Rothaargebirge, qua landschap en huizen met leistenen dakpannen lijkt het er erg op Luxemburg. Na Erndtebrück fietsen we richting Lennestadt en volgt een tweede, 10 km lange klim, maar die is minder steil en veel geleidelijker. Deze weg voert over een drukkere weg door naaldbos en is wat saaier. Bovenop de top ligt de Rhein-Weser Turm en volgt een korte bochtige afdaling tot het dal van de Hundem. Richting Lennestadt worden de wegen steeds drukker. In Lennestadt kunnen we de drukke B-157 omzeilen via fietspaden en zelfs fietsknooppuntroutes die langs allerlei kunstobjecten voeren.
Na Grevenbrück verlaten we het dal van de Lenne en maken een doorsteekje naar het dal van de Bigge. Het doorsteekje lijkt dood te lopen op vangrail langs een drukkere weg maar gelukkig loopt er nog een smal paadje langs de vangrail zodat we toch nog kunnen doorsteken tot aan de Biggesee.
Na Attendorn klimmen over een fietspad met veel haarspeldbochten tot de Biggedam. Via de fietspaden langs het stuwmeer fietsen we verder langs de Listertalsperre waar we op een van de vele campings de tenten opslaan. Camping Kalberschnacke heeft mooi gelegen terrassen met uitzicht op het stuwmeer. De receptie is al vanaf 17u gesloten maar je mag er nog wel je tent opzetten en het sanitairgebouw is gewoon open. De douches zijn echter koud. Het fraaie uitzicht en de snelle wifi verbinding doen dit ongemak echter snel vergeten, kan eindelijk weer eens mijn foto's uploaden. Morgen richting Keulen.
Wo 11/9 Kalberschnacke-Rodenkirchen, Keulen 81km, 614hm
Bij het opstaan verneem ik van de beheerder dat de warm water boiler defect is. Er waren nog meer gebouwtjes op de camping die wel in orde waren maar die hebben we helaas niet gecheckt. Op de sanitaire ongemakken na is de camping (€20) echter ok. We hebben een vrij rechtstreekse route naar Keulen uitgestippeld met op de routeplanner van Brouter.de. We verlaten het Listertal en fietsen via rustige wegen naar de Aggersee. Af en toe volgt een pittig klimmetje. Tussen Gummersbach en Overath een saai en vervelend stuk door het dal van de Agger, veel steden, druk verkeer, fietspaden op z'n Duits (op de stoep) langs de B-55. Het is weliswaar een fietsroute, echter verre van prettig.
Achteraf was het beter de Hanzefietsroute deel 3 van Michael Wannet te volgen maar het boekje heb ik (ervan uitgaande dat we richting Tsjechië zouden fietsen) helaas thuisgelaten, noch de tijd genomen om de route te downloaden. Pas na Overath verlaten we de drukte. Via een supersteil weggetje van 15% verlaten we het Aggerdal en fietsen over verlaten grindpaden door een groot bosgebied (Königsforst) richting Bergisch Gladbach, vlakbij Keulen. Het lijkt een beetje op Den Treek hier! Via drukke wegen dalen we af naar Keulen, waar het begint te regenen. Na een tijdje onder het dichte bladerdek van het Königsforst te hebben gescholen klaart het een beetje op, maar er komt nog meer nattigheid uit Nederland aanwaaien. We besluiten maar op zoek te gaan naar een hotelletje. In Rodenkirchen, een stadsdeel ten zuiden van Keulen aan de Rijn, boeken we een kamer in hotel Getrudenhof en eten 's avonds een eenvoudige Duitse pub maaltijd in Hinger d'r Heck. Het is inmiddels weer gaan regenen dus blij dat we niet op de camping staan. Morgen sightseeing in Keulen en dan in de namiddag een trein terug naar Nederland.
Na 's ochtends een rondje op de fiets door de Altstadt van Keulen te hebben gedaan zijn we om 11.30 op de trein gestapt. We trekken een Schönes Tag NRW ticket (€46, geldig voor max. 5 personen) uit de automaat waarmee je in alle boemels, bus en trams door heel de deelstaat Nordrhein-Westfalen kan reizen gedurende een dag. Het ticket óók geldig in de boemel tot aan Arnhem. Verder nog twee fietskaartjes à €5. De liften op de Hauptbahnhof zijn krap, kan maar 1 fiets tegelijk naar boven naar de perrons. De RE-5 Rhein-Ruhr express van Köln naar Wesel heeft echter ruim een half uur vertraging, zodat we een aansluitende trein naar Arnhem niet meer kunnen halen, maar dat is geen ramp want die gaat ieder uur. Deze RE-5 ziet er vrij nieuw uit, veel ruimte voor de fietsen, snel internet en stopcontacten aan boord. We stappen in Oberhausen uit en door de vertraging nog drie kwartier moeten wachten. Gelukkig op hetzelfde perron want dat scheelt weer liften in/uit naar andere perrons. De boemel naar Arnhem wordt gerund door Abellio, een dochterbedrijf van de Nederlandse Spoorwegen. Deze heeft véél minder ruimte voor de fietsen en is een stuk drukker met forensen, scholieren/studenten die van het Ruhr-gebied naar huis reizen. Hier geen internet aan boord. Na anderhalf uur treinen stappen we uit in Arnhem waar we nog net de laatste trein naar Utrecht kunnen halen vóór de spits want doordeweeks mag je niet met de fiets in de trein van 16-18:30. In Utrecht fietsen we over het fietspad dwars door de nieuwe fietsenstalling, naar men beweert de grootste ter wereld, naar huis.
